Nói đến nước cất mọi người thường nghĩ ngay đến loại nước tinh khiết, vô trùng… được sử dụng trong các phòng thí nghiệm, y tế… chứ không phục vụ cho sinh hoạt hàng ngày. Tuy nhiên đây chỉ là một phần nhỏ kiến thức về nước cất. Trong bài viết ngày hôm nay hãy cùng với chúng tôi tìm hiểu chi tiết về nước cất là gì nhé!
Nội dung bài viết
Nước cất là gì?
Nước cất là nước tinh khiết được điều chế bằng phương pháp chưng cất và thường được sử dụng trong lĩnh vực y tế như: pha chế thuốc tiêm, thuốc uống, rửa/tráng các dụng cụ y tế, rửa vết thương…
Thành phần của nước cất hoàn toàn không có chứa các tạp chất hữu cơ hay vô cơ. Đó cũng là lý do vì sao mà người ta thường nói “chất như nước cất”.
Trong thực tế thì người ta thường sử dụng nước cất bán tại các nhà thuốc dưới dạng đóng chai. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể tự điều chế nước cất tại nhà bằng cách cho nước lã vào đun sôi sau đó hứng lấy phần nước/hơi nước ngưng tụ trong môi trường lạnh.
>>Xem thêm: Uống nước đúng cách – Kinh nghiệm quý giá
Phân loại nước cất là gì?
Phân loại nước cất theo số lần chưng cất là cách phân loại phổ biến nhất, cụ thể như sau:
– Nước cất 1 lần: nước chỉ được thực hiện chưng cất duy nhất 1 lần.
– Nước cất 2 lần: nước thu được sau chưng cất 1 lần sẽ được đem đi để chưng cất lần 2. Do đó, độ tinh khiết của nước cũng sẽ cao hơn lần 1.
– Nước cất 3 lần: nước thu được sau khi chưng cất 2 lần sẽ được đem đi để chưng cất lần 3. Do đó, độ tinh khiết của nước cũng sẽ cao hơn hai lần trước đó.
Ngoài cách phân loại trên thì ở một số trường hợp, người ta còn phân loại nước cất dựa theo nồng độ chất rắn hòa tan, độ dẫn điện của nước.
Quy trình sản xuất nước cất là gì?
Quy trình để sản xuất ra nước cất được thực hiện qua các bước sau:
Bước 1: Đầu tiên cần chọn nguồn nước tự nhiên, xử lý sạch sẽ để có được nguồn nước sạch dùng trong chưng cất.
Bước 2: Tiếp theo đưa nguồn nước đã qua xử lý vào trong máy chưng cất lần 1. Nước mà chúng ta thu được chính là nước cất 1 lần. Tuy nhiên, lúc này nước vẫn chưa hoàn toàn tinh khiết nên cần phải chưng cất thêm lần 2, lần 3 để có thể xử lý hết các chất vô cơ, hữu cơ có trong nước.
Bước 3: Vệ sinh, khử trùng chai lọ để chứa nước cất bằng cách sục khí ozone, sử dụng đèn cực tím. Lưu ý: các chai lọ nước cất đều phải trải qua quy trình kiểm định chất lượng lần cuối. Khi chúng đã đảm bảo chất lượng, độ tinh khiết của nước thì cơ sở sản xuất sẽ làm kín chai nước cất bằng màng chuyên dụng để ngăn chặn hiện tượng nhiễm khuẩn. Còn các sản phẩm không đảm bảo yêu cầu thì sẽ bị loại bỏ.
Bước 4: Cuối cùng đóng gói, phân lô, dán nhãn, in thời gian sản xuất và hạn sử dụng lên sản phẩm nước cất rồi xuất kho. Đối với các lô nước cất chưa được xuất kho thì cần phải được bảo quản trong kho để vi khuẩn không xâm nhập được.
Lợi ích của nước cất so với nước uống thông thường
- Nước cất không chứa hóa chất
Tất cả các tạp chất sẽ được loại bỏ hoàn toàn trong quá trình chưng cất. Chính vì vậy mà nước cất không có chứa hóa chất độc hại nào. Ta có thể hiểu rằng 100% nước cất là tinh khiết.
Chúng ta thường sử dụng nước máy cho sinh hoạt, ăn uống. Tuy nhiên, so với nước cất thì nước máy vẫn còn có chứa một số chất hóa học có hại. Tùy vào mức độ mà các chất này sẽ gây ảnh hưởng đến sức khỏe nhiều hay ít.
- Nước cất đã được loại bỏ hết vi khuẩn
Thành phần của nước máy sau lọc thì nhìn chung nằm trong mức độ an toàn và được chấp nhận. Các vi khuẩn, vi trùng có ở trong nước máy với số lượng tương đối nhỏ. Tuy nhiên, một số loại vi khuẩn nguy hiểm nếu như không may có trong nguồn nước thì sẽ gây hại đến sức khỏe của người dùng.
Còn đối với nước cất thì tất cả các loại vi khuẩn đều đã được loại bỏ. Những loại vi khuẩn trong nước thông thường sẽ không còn xuất hiện trong nước cất.
- Clo không có trong nước cất
Trong việc xử lý nước sinh hoạt thì Clo được sử dụng để làm chất khử trùng trong nước. Đây chính là chất được xem là có hiệu quả cao trong việc tiêu diệt vi trùng. Liều lượng Clo dùng ở mức cho phép nên đảm bảo an toàn cho người sử dụng. Tuy nhiên thì các nhà nghiên cứu vẫn khuyến khích nên sử dụng phương pháp hiện đại hơn nhằm hạn chế nguy cơ Clo có tác dụng với một số thành phần trong nước và gây ảnh hưởng đến chất lượng nước sinh hoạt.
Tuy nhiên với thành phần hóa học của nước cất thì không chứa Clo hoặc DBP (được sử dụng như một chất chống ăn mòn). Theo đó, quá trình để loại bỏ Clo cũng sẽ khác với quá trình loại bỏ các tạp chất khác. Clo có điểm sôi thấp hơn so với nước và DBP. Chính vì vậy mà Clo được đun sôi riêng biệt trong quá trình chưng cất. Hoặc cũng có thể thông qua bộ lọc Carbon để loại bỏ đi tạp chất.
Ứng dụng của nước cất là gì?
So với các loại nước khác thì nước cất mang lại nhiều lợi ích hơn. Chính vì vậy mà nó được ứng dụng rất nhiều trong các lĩnh vực khác nhau của đời sống:
- Trong lĩnh vực y tế
Khi được hỏi về công dụng của nước cất là gì thì chúng ta đều sẽ nghĩ ngay đến những tác dụng của nó dùng trong y tế, cụ thể:
– Sắc thuốc cùng nhiều loại thuốc đặc chế.
– Rửa, tráng sạch các dụng cụ, thiết bị y tế.
– Dùng trong xét nghiệm, cũng như các phòng khám y tế.
– Pha hóa chất cho các máy xét nghiệm.
Lưu ý: Nước cất dùng trong lĩnh vực y tế đòi hỏi yêu cầu cao nên nó sẽ được sản xuất theo một quy trình riêng biệt.
- Trong công nghiệp
Ngoài y tế thì nước cất cũng được sử dụng rất nhiều trong hoạt động sản xuất công nghiệp. Nước cất dùng cho công nghiệp sẽ được sản xuất theo quy trinh khác so với sử dụng trong y tế. Mặc dù vậy nó cũng đòi hỏi những tiêu chuẩn khắt khe không kém. Một số ứng dụng của nước cất trong công nghiệp như:
– Ứng dụng trong các nồi hơi.
– Nước cất dùng để đổ các bình ắc quy.
– Sử dụng nước cất trong sản xuất các vi mạch điện tử.
– Dùng trong sản xuất các thiết bị cơ khí cần phải có độ chính xác cao.
– Nước cất là thành phần trong công nghệ sơn, mạ.
– Nước cất dùng trong pha chế các hóa chất công nghiệp.
- Trong sản xuất mỹ phẩm
Nghe thì có vẻ lạ lẫm nhưng nước cất chính là nguyên liệu quan trong trong quá trình sản xuất mỹ phẩm đòi hỏi có chất lượng cao, an toàn cho người sử dụng, không gây ra kích ứng da cũng như không có tác dụng phụ. Mỹ phẩm này cần phải hạn chế tối đa bị vi khuẩn thâm nhập vào da người.
Cụ thể: nước cất là thành phần để chế tạo toner, kem dưỡng da, xịt khoáng, son môi… cùng nhiều loại mỹ phẩm khác với tác dụng hỗ trợ da được sáng hồng hơn.
- Trong phòng thí nghiệm
Nước cất được sử dụng khá phổ biến trong các phòng thí nghiệm với từng loại nước cất có độ tinh khiết khác nhau tùy theo mục đích sử dụng.
Nước cất hoàn toàn không có chứa các tạp chất vô cơ và hữu nên nó chính là dung môi phù hợp dùng để pha chế các hóa chất, rửa các dụng cụ thí nghiệm hoặc là hỗ trợ các phản ứng hóa hoặc.
Trước các buổi thí nghiệm thì người ta sẽ tráng qua dụng cụ với nước cất 1 lần. Ngoài ra thì người ta dùng nước cất 2 lần để pha loãng nồng độ các hóa chất. Nước cất dùng để nấu môi trường nuôi cấy vi sinh hoặc trong lĩnh vực sinh học phân tử cần tránh sự lây nhiễm.
Nước cất có uống được không?
Câu hỏi nước cất có uống được không là thắc mắc của rất nhiều người. Chúng tôi xin khẳng định là loại nước này hoàn toàn có thể uống được. Bởi vì bản chất nước cất cũng chỉ là nước đã được loại bỏ đi các tạp chất mà thôi.
Uống nước đã được loại bỏ hết đi các tạp chất, chất hóa học nên về cơ bản là khá an toàn và không gây ra tác động xấu đến sức khỏe. Mặc dù không có nhiều nghiên cứu về tác hại của nước cất là gì nhưng trên thực tế thì nước cất không chứa chất gây hại, thậm chí nước cất còn rất có lợi đối với những người có hệ miễn dịch yếu.
Tuy nhiên, nước cất đã được chưng cất và cũng đã bị lấy đi những thành phần quan trọng có lợi cho sức khỏe. Khi cơ thể của chúng ta đang thiếu các khoáng chất thiết yếu mà lại nạp thêm nước cất thì nước sẽ đẩy đi những khoáng chất cần thiết ra ngoài và làm cho cơ thể càng thêm thiếu chất trầm trọng hơn. Việc này có thể dẫn tới nguy cơ mắc các bệnh như: tiểu đường, loãng xương, các bệnh về răng miệng hay bệnh tim…
Ngoài ra thì các phân tử nước trải qua chưng cất sẽ ít nhiều bị biến đổi và phình to hơn. Lúc này, cơ thể của chúng ta rất khó hấp thụ và dẫn tới tình trạng cơ thể bị mất nước. Chính vì vậy chúng ta không nên uống nước cất thay thế cho nước uống hàng ngày.
Việc bạn lựa chọn sử dụng nước cất để uống hay không là tùy thuộc ở mỗi người. Hương vị của nước cất cũng hơi có sự khác biệt so với nước lọc thông thường nên sẽ có những người không ưa thích vị của nó. Vì vậy bạn cũng có thể cân nhắc khi dùng trong nấu ăn.
Trên đây là những chia sẻ của chúng tôi liên quan đến nước cất là gì? Hy vọng sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về loại nước tinh khiết, vô trùng này và sử dụng nó sao cho phù hợp nhất.
Nếu bạn có thắc mắc nào khác liên quan đến nước cất thì hãy để lại bình luận bên dưới bài viết này nhé!
