Hệ sinh thái rừng ngập mặn là một trong những đặc điểm thiên nhiên phong phú tại các vùng ven biển. Vậy rừng ngập mặn là gì, đặc điểm, vai trò của rừng ngập mặn như thế nào sẽ được dienmaytot.org thông tin ngay sau đây!
Nội dung bài viết
Rừng ngập mặn là gì?
Rừng ngập mặn tập trung chủ yếu ở ven biển, trong vùng khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới. Tại đây có nhiều loại cây sống trong khu vực nước mặn. Vì là rừng ngập mặn, cho nên không phải loại cây nào cũng có thể sinh sống và phát triển được.
Nhờ yếu tố này đã giúp tạo ra được môi trường sinh trưởng và phát triển khắc nghiệt mà chỉ có những loại cây rừng ngập mặn với những đặc tính riêng mới có thể thích nghi và sống được một cách tốt nhất.
Hệ sinh thái rừng ngập mặn
Hệ sinh thái rừng ngập mặn hình thành bởi nhiều yếu tố, bao gồm động vật, thực vật và một số loại sinh vật khác.
Những khu rừng ngập mặn ven biển chỉ được lộ ra khi nước biển xuống thấp và khi nước biển dâng lên. Chính đặc điểm này đã tạo nên được hệ sinh thái rừng ngập mặn phong phú, đa dạng với những đặc trưng riêng ấn tượng mà không phải hệ sinh thái rừng nào cũng có được.
Đặc điểm của hệ sinh thái rừng ngập mặn
Hệ sinh thái thực vật
Rừng ngập mặn có cây gì? Có thể thấy hệ sinh thái thực vật ở rừng ngập mặn rất đa dạng và phong phú như: sú, đước, vẹt, tràm, mắm,.. đây là những loại cây đặc trưng nhất của rừng ngập mặn.
Hiện nay còn có một số loại cây cỏ và cây bụi cũng có khả năng sống ở trong môi trường rừng ngập mặn rất nhiều. Chính điều này đã góp phần tạo ra sự đa dạng cho hệ sinh thái rừng ngập mặn.
Hầu hết các loại thực vật sinh sống tại rừng ngập mặn đều phát triển với bộ rễ chùm chằng chịt, đặc điểm này giúp chúng có thể phát triển, bám chắc trên nền đất.
Việc rễ của những loại thực vật ở đây được phát triển dạng chùm giúp giảm đi sức chảy của dòng nước, cũng như tạo điều kiện cho trầm tích được bồi tụ. Điều này có ý nghĩa rất lớn đối với hệ sinh thái.
Hệ sinh thái động vật
Rừng ngập mặn còn được xem là nơi sinh sống của rất nhiều loại động vật, phần lớn là các loại hải sản. Chúng ta có thể kể tới một số loại động vật sống dưới nước như: tôm, cua, cá, rùa, sò và rất nhiều động vật đáy.
Bên cạnh đó còn có những loại động vật trên cạn như: khỉ, cò…
Đây còn được xem là môi trường sống vô cùng lý tưởng đối với nhiều loài vi sinh vật như: tảo, nấm, cây dương xỉ.
Đặc điểm điều kiện sinh thái của rừng ngập mặn
Khí hậu
Những đặc điểm về yếu tố khí hậu như: nhiệt độ, gió, lượng mưa là điều kiện ảnh hưởng đến phạm vi diện tích khu vực rừng ngập mặn, cũng như sjw phát triển của các loài thực vật trong rừng như đước, trang, vẹt, sú,…
Địa hình
Địa hình bờ biển nông cạn, ít sóng là điều kiện lý tưởng cho sự phát triển của rừng ngập mặn. Với những khu vực có bờ biển hẹp, sâu và khúc khuỷu thường không có sự xuất hiện của rừng ngập mặn tự nhiên.
Thuỷ văn
Những điều kiện về thuỷ triều, dòng hải lưu, dòng nước ngọt có ảnh hưởng trực tiếp đến các loại thực vật trong rừng qua độ ngập nước, độ mặn, thời gian ngập nước,… hơn thế nữa chúng còn ảnh hưởng tới sự sinh trưởng, phát triển của các loài động thực vật trong rừng.
Độ muối
Độ mặn trong nước vô cùng quan trọng đối với các khu vực rừng ngập mặn. Độ mặn còn quy định tới sự phân bố khác nhau của các loài thực vật ngập mặn. Nhiều loài cây chỉ phát triển được ở những độ mặn nhất định, lý tưởng nhất là khu vực có độ mặn từ 15 – 25‰.
Rừng ngập mặn có vai trò gì?
Rừng ngập mặn Việt Nam nói riêng và trên thế giới nói chung đều có vai trò đặc biệt quan trọng như sau:
Về mặt kinh tế – xã hội
- Là nguồn cung cấp thực phẩm đòi dào như thuỷ sản (tôm, cá, mực…), mật ong, đường,…
- Cung cấp một số loại cây thuốc nam có tác dụng chữa trị các bệnh thông thường như cây đước…
- Cung cấp gỗ, cùng những sản phẩm được làm từ gỗ.
- Tạo sinh kế cho người dân với các hoạt động như: du lịch, nông nghiệp, thuỷ sản,…
Đối với hệ sinh thái
- Rừng ngập mặn là môi trường sống dành cho nhiều loài động vật và thực vật như: vi khuẩn, nấm, xạ khuẩn…
- Du lịch sinh thái, đây còn là trung tâm nghiên cứu khoa học
- Có tác dụng giúp bảo vệ sự đa dạng sinh học
Đối với môi trường
- Rừng ngập mặn giúp điều hoà khí hậu, giúp làm giảm nhiệt độ và biên độ nhiệt độ.
- Nhờ các loại vi sinh vật giúp cho rừng ngập mặn có thể phân huỷ các chất thải.
- Giảm thiểu tác hại của sóng, bão và nước biển dâng cũng như tình trạng xâm nhập mặn vào sâu trong đất liền.
- Giúp ngăn chặn quá trình xói mòn, lắng đọng trầm tích và mở rộng vùng đất liền.
Hệ sinh thái rừng ngập mặn ở Việt Nam
Hiện nay diện tích rừng ngập mặn của nước ta khoảng 200.000 Ha. Việt Nam dẫn đầu trong các quốc gia có diện tích rừng ngập mặn lớn trên toàn thế giới.
Có được điều này là bởi Việt Nam có khoảng 3260 km đường bờ biển và chạy dọc theo các tỉnh và thành phố, rừng ngập mặn ở Việt Nam được phân bố dọc khắp đất nước với diện tích vô cùng lớn.
Các rừng ngập mặn ở Việt Nam phải kể đến như: rừng ngập mặn ở Cà Mau, rừng ngập mặn Cần Giờ, rừng ngập mặn Rú Chá – Huế, rừng ngập mặn nguyên sinh ở Tam giang.
Rừng ngập mặn lớn nhất Việt Nam Nổi là rừng ngập mặn Cần Giờ với tổng diện tích nên tới khoảng 37.000ha. Đây cũng được mệnh danh là khu rừng ngập mặn đẹp nhất trong khu vực Đông Nam Á.
Bên cạnh đó, rừng ngập mặn Cà Mau cũng là điểm đến du lịch đặc biệt thu hút hiện nay.
Hiện nay, diện tích rừng ngập mặn ở Việt Nam đang có nguy cơ bị đe dọa nghiêm trọng. Nguyên nhân gây suy giảm rừng ngập mặn là do việc khai thác, chặt phá rừng phổ biến và hàng ngày.
Ngoài nguyên nhân về con người thì còn có nguyên nhân từ môi trường như gió bão, sóng biển,… làm biến mất các diện tích rừng, cũng như môi trường bị ô nhiễm. Điều này lý giải được nguyên nhân tại sao rừng ngập mặn bị thu hẹp hiện nay.
Với những thông tin trên đây chúng ta đã có thể giải đáp dược băn khoăn rừng ngập mặn là gì, vai trò, đặc điểm, cũng như hệ sinh thái rừng ngập mặn tại Việt Nam. Hy vọng với những thông tin mà dienmaytot.org của chúng tôi mang tới sẽ thật sự hữu ích đối với bạn đọc khi có nhu cầu tìm hiểu về thông tin này!
