Chè dây vốn là một loại dược liệu chữa bệnh mang lại lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe con người được truyền tai nhau từ ngàn đời xưa. Cụ thể chè dây có tác dụng gì? Đặc điểm của loại cây này như thế nào sẽ được chúng tôi thông tin chi tiết ngay bài viết sau đây!
Nội dung bài viết
Chè dây là gì?
Chè dây hay còn gọi là trà rừng từ xưa tới nay đều được biết tới là loại cây thuốc chữa dạ dày hiệu quả. Loại cây này còn được đưa vào trong danh sách “Những cây thuốc quý vị thuốc Việt Nam trong bách khoa dược liệu Việt Nam.
Loại cây này được mệnh danh là thần dược chữa dạ dày. Chúng thường mọc ở trên các vùng núi cao hoặc trong rừng.
Người địa phương thường gọi loại cây này là thau rả (dân tộc tày) hay khau rả (dân tộc nùng), hồng huyết long, ngưu khiên tỵ, điền bồ trà. Chè dây thường được bà con miền núi lấy về pha uống hàng ngày. Trà rừng được tìm thấy nhiều ở các Tỉnh Cao bằng, Sapa, Lâm Đồng của nước ta.
Ngoài ra, loại cây này cũng được tìm thấy ở nhiều quốc gia khác như: Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia, Lào.
Thành phần trong chè dây
Theo nghiên cứu của các chuyên gia, trong chè dây có các thành phần như:
- Flavonoid: chống lại sự oxy hóa, ức chế sự phát triển của các tế bào xấu, có khả năng kháng viêm, dập tắt sự phát triển của các gốc tự do.
- Trong chè dây có 2 loại đường Glucose và Rhamnose.
- Dược liệu này hoàn toàn không chứa các hoạt chất có độc, đảm bảo an toàn trong quá trình sử dụng.
Đặc điểm phân biệt cây chè dây
Đặc điểm hình thái của cây chè dây:
- Thân chè dây: thân leo dài đến 10 mét, bám vào các cây to, bụi rậm hoặc bò dưới mặt đất. Khi non thân cây có màu xanh, khi trưởng thành thân có màu nâu.
- Lá chè dây: mọc so le, mỗi lá có khoảng 10 lá chét, dưới cùng lá chè dây là lá chét lẻ to hơn hẳn so với lá khác. Lá chét đầu phân nhánh tạo thành kép lông chim và tua cuốn được mọc đối diện lá.
- Hoa chè dây: mọc cụm xim 2 ngả đối diện với lá. Hoa mọc ở đầu cành, cuống dài 4-5cm, hoa nhỏ có phủ nhiều lông.
- Đài chè dây: Được nằm liền nhau với chiều cao 1mm tạo thành hình chén, đài được phủ nhiều lông.
- Tràng chè dây: có 5 cánh rời nhau với độ dài khoảng 1,5mm, rộng 1mm, hai mép tràng trà dây uốn cong.
- Nhị chè dây: dài 0,5mm đính lưng.
- Nhuỵ chè dây: 1 vòi, 1 núm, nhuỵ hình trụ, bầu trên có 2 lá nõn hàn liền.
- Quả chè dây: quả non có màu xanh, chín có màu màu đỏ, trên đỉnh quả trà dây 1 cái gai nhỏ, đây thực chất là vòi của trà đã khô.
- Hạt chè dây: trong quả trà dây có 2 – 3 hạt nhỏ, hạt có màu đen.
- Thời gian sống của mỗi cây chè dây: 7-10 năm.
Thu hái và bào chế chè dây
Loại thảo dược này có thể thu hái quanh năm, trước khi cây dược liệu ra hoa và tạo quả, phần thân và lá chè dây được thu hái nhiều hơn. Có thể sao lên hoặc phơi khô lá và thân chè để uống trà cũng vô cùng tốt.
Sau khi phơi khô hoặc sao vàng hạ bạn sẽ thấy xuất hiện những đốm trắng như màu mốc. Bạn hoàn toàn yên tâm khi gặp trường hợp này, đây thực chất là vết nhựa tuyết chè dây bám vào thân, lá mà thôi.
Nên sử dụng kết hợp cả thân và lá để nhằm giúp mang lại hiệu quả tốt nhất.
Đây là cây thuốc nam có vị dễ uống, giống trà có mùi thơm nhẹ, phù hợp để uống thay trà hàng ngày.
Cách chế biến trà như thế nào?
Chế biến thủ công
Chè dây sau khi thu hái về sẽ được phơi khô và sử dụng. Phương pháp này có phí thấp, nhưng nhược điểm là thời gian phơi phụ thuộc vào thời tiết, cho nên dễ ảnh hưởng đến chất lượng trà dây vào những ngày trời mưa.
Chỉ cần mưa kéo dài 1-2 ngày trà dây có thể bị mốc.
Phần lá sẽ nhanh khô hơn khi phơi so với phần thân, cho nên nếu phần thân khô thì lá chè dây sẽ bị nát hết, làm lượng dược tính của trà dây giảm.
Chế biến bằng máy sấy
Sau khi thu hái, chè dây được rửa sạch và đưa vào máy sấy khô. Cách này giúp sấy khô nhanh chóng, chất lượng ổn định hơn vì không phụ thuộc vào thời tiết, nhưng chi phí khá cao.
Cho nên tuỳ vào từng nhược điểm của cả 2 phương pháp mà bạn có thể lựa chọn sử dụng. Trong đó, phương pháp sấy được đánh giá nên sử dụng hơn vì có nhiều ưu điểm.
Khi thu hái cần chú ý lựa chọn lọc lá chè dây để giúp thiết lập nhiệt độ sấy chính xác, phù hợp, đảm bảo chất lượng trà được đồng đều.
Cây chè dây được dân gian sử dụng như thức uống hàng ngày với nhiều tác dụng vô cùng tuyệt vời.
Tác dụng của chè dây
Công dụng của chè dây đối với cứ khoẻ là rất nhiều. Cụ thể như sau:
Chè dây chữa trào ngược dạ dày
Với những bệnh nhân bị trào ngược dạ dày, việc uống chè dây sẽ giúp làm giảm độ axit clohydric invitro và độ axit dịch vị invivo. Nhờ đó làm giảm tình trạng ợ hơi, ợ chua, nóng rát vùng thượng vị.
Loại thảo dược này còn có khả năng trung hòa axit dạ dày, nhờ đó giúp ổn định tiết axit dạ dày, cải thiện rõ rệt tình trạng bị trào ngược axit dạ dày.
Cách uống chè dây chữa đau dạ dày, viêm loét dạ dày
Hợp chất flavonoid và tanin có ở trong chè dây giúp chống oxy hóa cao, đồng thời có tác dụng làm lành các ổ loét, kháng viêm diệt khuẩn, giảm đau hiệu quả.
Trong luận án Tiến Sĩ “Góp phần nghiên cứu tác dụng của chè dây trong điều trị loét hành tá tràng, 1995” của Thạc sĩ Vũ Nam đã nói rõ tác dụng của chè dây như sau:
- Cắt cơn đau do loét hành tá tràng tới 93.4%, thời gian cắt cơn đau trung bình 8,9 ngày
- Làm lành ổ loét hành tá tràng lên đến 79.55%
- Làm giảm mức độ hoạt động viêm niêm mạc dạ dày 67.45%.
Chè dây trị hp hiệu quả
Các nghiên cứu đã chỉ ra tác dụng của chè dây đối với vi khuẩn hp rất tốt, giúp điều trị vi khuẩn hp hiệu quả với khả năng làm sạch vi khuẩn Helicobacter Pylori 42.5%.
Điều này cũng cho thấy trà dây có tác dụng ức chế sự phát triển của một số loại vi khuẩn đặc biệt tụ cầu khuẩn staphylococcus aureus và một số chủng bacillus (B. Subtilis và B.Cereus).
Với nhiều hiệu quả tuyệt vời, cho nên chè dây được nhiều người sử dụng hiện nay. Trên thị trường hiện nay cũng có nhiều loại thuốc được làm từ chè dây như: cao chè dây, thuốc viên chè dây,…
Một số câu hỏi liên quan đến chè dây
Có mấy loại chè dây?
Trong tự nhiên hiện nay chè dây thường chỉ có 1 loại duy nhất được dùng làm thuốc. Đây là loại mà chúng ta thường uống và dùng làm y thuốc hiện nay. ngoài ra không có thêm một loại chè dây nào khác nữa trên thị trường.
Thị trường hiện có rất nhiều đơn vị cung cấp chè dây, cho nên giá bán không đồng nhất, mỗi nơi sẽ có giá bán khác nhau.
Uống chè dây vào lúc nào là tốt nhất?
Chè dây có tác dụng trung hòa acid dạ dày, vì thế thời điểm thích hợp nhất để uống chè dây là trước bữa ăn 30 phút. Nên uống vào buổi sáng, vì đây là thời điểm lượng acid dịch vị nhiều nhất.
Việc uống chè dây vào thời gian này sẽ giúp làm giảm độ acid dịch vị, hạn chế tình trạng ợ hơi, ợ chua.
Uống chè dây kiêng gì?
- Uống chè dây có tác dụng giúp điều trị bệnh viêm dạ dày, vò thế trường hợp này bạn cần hạn chế các thức ăn có vị chua, chứa nhiều axit như: Xoài xanh, dưa muối, cà muối.
- Khi uống chè dây người dùng cần chú ý hạn chế dùng các loại gia vị như: tỏi ớt, hạt tiêu tránh làm kích ứng dạ dày.
- Không nên uống rượu bia, đồ uống kích thích như: Cà phê, thuốc lá,… trong quá trình uống chè dây.
Tác hại của chè dây
Chè dây có rất nhiều công dụng hữu hiệu, nhưng nếu không biết sử dụng chè dây đúng cách sẽ gây ra những tác hại xấu làm ảnh hưởng đến sức khỏe của người bệnh.
Một số tác hại cụ thể của việc không dùng chè dây đúng cách:
- Chè dây là loại dược liệu lành tính, an toàn không gây tác dụng phụ. Nhưng nếu bạn sử dụng với kiều lượng không đúng sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, gây rối loạn chức năng gan với các biểu hiện vàng da, vàng mắt, cơ thể mệt mỏi.
- Nên chọn chè dây đảm bảo chất lượng, lá chè khô giòn, nhiều phấn trắng. Mua chè dây tại những cơ sở uy tín trên thị trường để đảm bảo chất lượng sản phẩm tốt, không ảnh hưởng đến sức khỏe người dùng.
- Trước khi sử dụng chè dây người dùng nên tham khảo ý kiến của các chuyên gia, y bác sĩ để đảm bảo nhất.
Uống chè dây bị táo bón không?
Chè dây có tác dụng trong việc hỗ trợ điều trị bệnh dạ dày, tiêu hóa nhằm tăng tăng cường chức năng tiêu hóa. Hơn nữa, chè dây còn giúp điều trị các bệnh nóng trong cơ thể – một trong những nguyên nhân gây bệnh táo bón.
Cho nên việc uống chè dây gây ra tình trạng táo bón là không có căn cứ. Chè dây giúp người bệnh ăn ngon, ngủ ngon, tiêu hóa tốt vì thế bạn hoàn toàn có thể yên tâm sử dụng loại thảo dược này.
Với những chia sẻ hữu ích trên đây của chúng tôi đã giúp người dùng có thể trả lời được cho câu hỏi chè dây có tác dụng gì, cũng như những điều cơ bản về loại chè rừng này. Có thể thấy, mặc dù là loại cây được mọc rất nhiều trong tự nhiên nhưng lại chứa nhiều thành phần vô cùng hữu ích với cơ thể con người. Hy vọng, qua bài viết này của dienmaytot.org sẽ giúp bạn đọc biết thêm được nhiều điều thú vị về các bài thuốc dân gian hữu ích xung quanh chúng ta!
